Człowiek tęskni za rozrywką, spędza wiele czasu jej się oddając, stąd też gry wiele mówią o psychice całych cywilizacji i narodów.

Rządzący (jak im się wydaje) całym światem Amerykanie najbardziej lubią komputerowe naparzanki. Ot pobiegać po ekranie z bazooką, wystrzelać przeciwników i…spokojnie zjeść pudding.

Konkurujący z nimi – w okresie zimnej wojny – Rosjanie nałogowo oddawali się grze w szachy. Mogli zakąszać tuszonką wprost z metalowej puszki, ale szachmaty były u nich na poczesnym miejscu, a Korcznoj, Kasparow czy Karpow chodzili tam w aureolach niekłamanego podziwu i sławy.

Dlaczego zatem zimną wojnę wygrali Amerykanie?

Czyżby szachowe myślenie niewiele dało Ojczyźnie Proletariatu. Hmmm… gdyby nie szachy Amerykanie zjedliby Rosjan już w latach sześćdziesiątych. Sowietów nie zgubiła finezja myślenia – zgubiła ich zwykła nędza, po prostu zabrakło nawet tej tuszonki, która zakąszali finezyjne „obrony sycylijskie”.

Ktoś westchnie: a gdzie w tym wszystkim nasza ukochana Polska?

No… my – od połowy dwudziestego wieku – wyspecjalizowaliśmy się w grze, która z reguły nie przynosi długoterminowych fruktów. Graliśmy w „salonowca”…w kregach włościańskich (współczesni „Warszawiacy” coś o tym wiedzą) zwanego „dupniakiem”.

Zostawmy jednak nasze narodowe mary, bo w świecie nik się nimi specjalnie nie przejmuje.

Zastanówmy się, w co gra teraz świat i kto taką grę ostatecznie może wygrać.

Odkąd komputery jako tako nauczyły się grać w szachy Amerykanie zauważyli pożytki płynące z tej gry i sami zaczęli zgłębiać jej arkana.

Jest jednak miejsce, gdzie w szachy owszem się grywa, ale prawdziwą pasję budzi zupełnie inna gra. Chiny – tam gra się w „Go”.

Jeżeli szachy uznamy za grę o prawie tysiącletniej tradycji, która powstała gdzieś w Indiach i Iranie, to warto zauwazyć, że „Go” istnieje już dwa razy dłużej.

Szachy – gra fascynująca i finazyjna – zamknięte są jednak w pewnej zasadzie. Strategia szachów – jakkolwiek stanowiąca szczyty subtelności ludzkiego umysłu – jest jednak przewidywalna. Znamy warianty otwarcia, strategie, obrony.

Z „Go” rzecz jest odmienna – tej gry za diabła nie potrafią się porządnie nauczyć komputery. Często rogrywka w „Go” przebiega z pozoru bez żadnego sensu, z pojedynczych ruchów kamieni nie wyłania się żadna racjonalna strategia i naraz…jeden ruch sprawia, że wyświetla się niesamowicie przemyślana figura. Jeden ruch porządkuje całą sytuację na planszy, sumuje wszystkie „oddechy”. Dobry gracz w „Go”, tyłem do planszy, doprowadzi każdy komputer do elektronicznej pasji.

Świat od końca zimnej wojny gra w elektroniczne szachy. Amerykańska technologia, stare angllosaskie strategie i komputerowe analizy szachowe pozwalały imperium amerykańskiemu narzucać swoje interesy na całej planecie.

Od śmierci Mao Zendonga powoli budzi się jednak zastęp zupełnie innych graczy.

Gracze w „Go” nie uważaja za nobilitujące dać przeciwnikowi mata w trzech ruchach, znokautować kogoś na ringu, skoczyć wyżej niż kto inny w świecie.

Gracze w „Go” najwyżej cenią sobie piękno strategii, którą jak najdłużej udaje się ukryć przed przeciwnikiem. Piękno w tym wypadku nie ma swojego greckiego odniesienia. To piekno, które jest ulotne jak ruch opadającego liścia…jednak właśnie upadek tego liścia wprawia w działanie ogromne młyny losu.

Chiny nie zaakceptowały szachów opracowanych przez światowy kapitał, nie przyjęły reguł poruszania się pionów na szachownicy, jakie dyktują amerykańskie lotniskowce, drony i piechota morska.

Chińczycy nie widzą żadnej szachownicy…oni grają na przecięciach wielu ważnych linii. Gra w „Go” potrzebuje przestrzeni, oddechu i czasu.